De Mousserende wijnen hebben altijd een unieke charme gehad. Het zijn niet zomaar Wijnen, maar symbolen van feestelijkheid, gezelligheid en verfijning. Elke bokaal vertelt een verhaal van terroir, druiven en oenologische tradities. Achter de magie van Mousserende wijn schuilt echter een complexe wereld van productietechnieken, precieze regels en fundamentele stappen.
Twee van de belangrijkste en meest verspreide methoden om Mousserende wijnen te produceren zijn de Martinotti (of Charmat) Methode en de Metodo Classico. Beide leiden tot de creatie van Wijnen sprankelende en elegante wijnen, maar met aanzienlijke verschillen in zowel de processen als de resultaten op het gebied van smaak en structuur.
Een van de meest fascinerende aspecten, vooral met betrekking tot de Metodo Classico, is de disgorgement, een belangrijke stap die de uiteindelijke geboorte van Mousserende wijn klaar om geproefd te worden markeert.
In dit artikel gaan we in detail in op
-
de verschillen tussen Metodo Martinotti en Metodo Classico,
-
de rol van disgorgement,
-
hoe deze technieken het organoleptische profiel van de wijn beïnvloeden,
-
en wat de beroemdste voorbeelden zijn van Italiaanse Mousserende wijnen die met deze methoden zijn gemaakt.
Martinotti Methode (Charmat): frisheid en directheid
De Martinotti Methode, ook bekend als Charmat (genoemd naar de Franse oenoloog Eugène Charmat die de autoclaven patenteerde), werd eind 19e eeuw in Italië uitgevonden door Federico Martinotti.
Belangrijkste kenmerken van de Martinottimethode
-
De hergisting (tweede gisting) vindt plaats in grote roestvrijstalen autoclaven met temperatuurregeling.
-
De gisting duurt een paar weken tot een paar maanden, afhankelijk van de gewenste stijl.
-
Zodra de Mousserende wijn is verkregen, wordt de Mousserende wijn gefilterd en onder druk gebotteld.
Voordelen van de Martinotti Methode
-
Het is sneller en goedkoper dan de Metodo Classico.
-
De primaire aroma's van de druif, zoals vers fruit en bloemen, blijven maximaal behouden.
-
Het is perfect voor aromatische druivensoorten zoals Moscato of Prosecco (Glera).
Organoleptisch profiel
De Mousserende wijnen die geproduceerd zijn met de Martinotti methode onderscheiden zich door
-
fruitige en bloemige aroma's,
-
frisheid en lichtheid,
-
fijne maar minder persistente belletjes in vergelijking met de Metodo Classico.
Bekende voorbeelden: Prosecco DOC en DOCG, Asti Mousserende wijn, Lambrusco Mousserende wijn.
Metodo Classico: elegantie en complexiteit
De Metodo Classico (in Frankrijk ook bekend als 'Champenoise') is de traditionele procedure die gebruikt wordt om Mousserende wijnen van groot prestige te produceren, zoals de Champagne en in Italië de Franciacorta, de Trento DOC of deAlta Langa DOCG.
Belangrijkste kenmerken van de Metodo Classico
-
Het schuimen vindt direct in de fles plaats.
-
Na toevoeging van de 'liqueur de tirage' (suikers en geselecteerde gisten) ondergaat de wijn een tweede alcoholische gisting in de afgesloten fles.
-
De wijn rust maanden of jaren in contact met de gisten (rijping op de droesem).
-
De flessen worden dan gekeerd (remuage) en uiteindelijk gedegorgeerd om bezinksel te verwijderen.
Voordelen van de Metodo Classico
-
Geeft Wijnen meer aromatische complexiteit.
-
Het lange verblijf op de droesem geeft tonen van broodkorst, boter, gebak.
-
De bubbel is fijner, romiger en persistenter.
Organoleptisch profiel
De Mousserende wijnen Metodo Classico worden gekenmerkt door:
-
elegantie en diepte,
-
geëvolueerde en complexe aroma's,
-
meer structuur en een langere levensduur dan die gemaakt met de Martinotti Methode.
Bekende voorbeelden: Franciacorta DOCG, Trento DOC, Alta Langa DOCG, en natuurlijk de Champagne.
Vergelijking tussen de Martinotti Methode en de Klassieke Methode
Om de verschillen beter te verduidelijken, volgt hier een directe vergelijking:
| Kenmerk | Martinotti Methode | Klassieke methode |
|---|---|---|
| Schuimen | In autoclaaf | In fles |
| Rijpingstijd | Enkele weken/maanden | Van 12 maanden tot meer dan 10 jaar |
| Aroma's | Fruitig en bloemig | Complex, met tonen van gist en geroosterd brood |
| Bubbels | Fijn maar minder persistent | Zeer fijn, romig en lang aanhoudend |
| Productiekosten | Lager | Hoger |
| Typische voorbeelden | Prosecco, Asti | Franciacorta, Trento DOC, Champagne |
| Smaakbeleving | Versheid en directheid | Elegantie en diepte |
Samengevat versterkt de Martinotti Methode de frisheid en directheid van het fruit, terwijl de Metodo Classico de voorkeur geeft aan complexiteit en duurzaamheid. Het is geen kwestie van beter of slechter: het zijn twee verschillende stijlen, geschikt voor verschillende tijden en smaken.
Wat is disgorgement in Mousserende wijnen
Een van de meest tot de verbeelding sprekende en fundamentele stappen in de Klassieke Methode is disgorgement(dégorgement in het Frans).
Wat disgorgement betekent
Tijdens het dégorgement blijven de gisten in de fles. Na verloop van tijd zetten ze zich af op de hals van de fles, dankzij het remuageproces (schudden en geleidelijk draaien van de fles). Disgorgement is het proces waarbij dit bezinksel wordt verwijderd.
Soorten degorgement
-
Disgorgementà la volée: traditionele, handmatige methode waarbij de operator de fles met een snel gebaar opent, waardoor het bezinksel eruit komt. Dit vereist veel ervaring en precisie.
-
Disgorgementà la glace: een moderne, meer wijdverspreide methode waarbij de hals van de fles bevroren wordt en de ijsplug die de gisten bevat dankzij interne druk naar buiten komt.
Na degorgement
Nadat de degorgement heeft plaatsgevonden
-
wordt de liqueur d'expédition, een mengsel van wijn en suiker dat de uiteindelijke dosering (Brut, Extra Dry, Demi-Sec, etc.) bepaalt, toegevoegd;
-
de fles wordt verzegeld met de definitieve kurk en veiligheidskooi.
Waarom het belangrijk is
Disgorgement is het moment dat de stijl en identiteit van Mousserende wijn bepaalt:
-
zonder degorgement zou de wijn troebel en onaangenaam blijven;
-
met degorgement wordt de wijn helder en klaar voor consumptie.
De datum van degorgement op het etiket is waardevolle informatie voor de consument, omdat het aangeeft hoe lang de wijn op de wijnmoer heeft gelegen en dus hoe complex de wijn is.
De invloed van degorgement op de smaak
Het moment van degorgement markeert een belangrijke transformatie:
-
Eerst wordt de wijn beschermd tegen de gisten die de evolutie vertragen;
-
Vervolgens, als het bezinksel verwijderd is, begint de wijn aan zijn rijpingsproces in de fles, wat zal leiden tot een geleidelijke verandering in zijn aromatische profiel.
Een vers gedegorgeerde Mousserende wijn is vaak frisser en levendiger, terwijl hij na verloop van tijd zachtere, meer honingachtige tonen ontwikkelt.
Conclusie: twee methoden, één passie
De wereld van Mousserende wijnen is gevarieerd en fascinerend. De Martinotti Methode en de Klassieke Methode vertegenwoordigen twee verschillende filosofieën om Mousserende wijn te begrijpen:
-
de eerste richt zich op bruikbaarheid en frisheid, ideaal voor luchtige toasts en alledaagse momenten;
-
de tweede biedt diepte en elegantie, perfect voor speciale gelegenheden of voor diegenen die van complexere Wijnen smaken.
Tot slot is de degorgement het hart van de Metodo Classico: een technisch gebaar dat bol staat van de symboliek en de wijn transformeert van "opera in wording" tot een afgewerkt product dat klaar is om zijn verhaal te vertellen in het glas.
Of u nu kiest voor een fruitige Prosecco of een elegante Franciacorta, elke slok Mousserende wijn brengt eeuwen van traditie, techniek en passie met zich mee.
